Eén van de belangrijkste zaken voor beroepschauffeurs in het openbaar vervoer is routekennis. De tijd dat stelplaatsen slechts een klein aantal lijnen reden, is voorbij. Door aanbestedingen en efficiëntere werkwijzen, kan het werkpakket van een chauffeur behoorlijk uitgebreid zijn.

In 2014 ben ik voor Qbuzz gestart om deze instructiemiddelen te ontwikkelen voor het rijdend personeel. De tal van diverse losse instructies die rondgingen, moesten geharmoniseerd worden zodat er één standaard zou ontstaan.

Routebeschrijvingen & routeboeken

Tijdens de inventarisatie is besloten om twee middelen te produceren. Routeboeken en routebeschrijvingen. Het eerste was gangbaar bij chauffeurs die voornamelijk in de stad reden, het tweede juist bij chauffeurs die in het streekvervoer reden. Om uitwisseling van chauffeurs mogelijk te maken, zijn alle lijnen voorzien op beide manieren.

Routeboeken

De routeboeken bevatten per lijn een kaart van de route met daarop de haltes en plaatsnamen. Naast deze kaart is een haltelijst te vinden, met daarvoor de zonenummers. Verder is er een lijst opgenomen met alle straten waar de bus doorheen rijdt. Het is mogelijk om extra informatie toe te voegen, zoals vertrekperrons en aanduidingen voor tijdhaltes, waar men de vertrektijd dient af te wachten.

Cartografie

De cartografie is door mij ontwikkeld. De kaartondergrond is opgemaakt op basis van informatie van OpenStreetMap. Hierdoor is het mogelijk om kaarten op te maken voordat de informatie in de reisinformatie terechtkomt. Zodoende kunnen chauffeurs tijdig geïnformeerd worden.

Begin 2023 werd de tweede generatie routekaarten geïntroduceerd, welke in kleur is.

Korte productietijd

Inmiddels zijn er voor de concessie U-OV sinds 2014 meer dan 60 edities uitgegeven, voor onder andere reguliere dienstregelingen, maar ook de Tour de France in 2015, Vuelta in 2022 en de routes tijdens Koningsnacht van 2014 tot 2025.

Door een flexibele productiemethode is het ook mogelijk om snel op stelplaatsniveau edities te maken. Op deze wijze worden enkel de lijnen die relevant zijn voor een stelplaats in het routeboek opgenomen.

5 concessiegebieden

Ook in andere concessies wordt volgens hetzelfde stramien een routeboek opgemaakt. Zo zijn er edities voor de concessie Fryslân, Groningen-Drenthe, Zuid-Holland-Noord, Drechtsteden-Molenlanden-Gorinchem.

Naast instructiedoeleinden, worden de routeboeken ook gebruikt voor andere zaken, zoals vervoerkunde, klantenservice en onderzoek.

Routebeschrijvingen

Om chauffeurs onderweg extra ondersteuning te geven, zijn routebeschrijvingen gepubliceerd. Bij de ontwikkeling zijn tal van routebeschrijvingen bekeken en is gezocht naar een goed leesbaar product.

Nieuw stramien

Uiteindelijk is er een helder stramien ontwikkeld. Zo worden de instructies opgedeeld per halte. Dat zijn immers locaties waar veilig gestopt kan worden. Daarnaast is het gebruik van afkortingen zo goed als vermeden. Een routebeschrijving dient helder te zijn. Als aanvulling is de kaart uit het routeboek toegevoegd.

Handzaam formaat

Het formaat is verkleind naar A5. Boekjes van dit formaat bleken destijds makkelijk te passen op het kaartenplankje. Ook paste het boekje op het geldblik dat geplaatst werd in een uitsparing in het deurtje van de chauffeurscabine. Op deze wijze kunnen chauffeurs de routebeschrijving op een makkelijk te bereiken plek bewaren.

Gebruik

Doordat de routebeschrijvingen als PDF beschikbaar worden gesteld en qua opmaak zijn voorbereid om te printen; kan op elk gewenst moment een boekje geprint worden.

De routebeschrijvingen worden sinds 2014 ontwikkeld voor de concessie U-OV en zijn tot op de dag van vandaag in gebruik. Er zijn tot nu toe meer dan 600 routebeschrijvingen geproduceerd voor U-OV.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.